Taxonomie van Bloom met goede rekenaars

Tegemoet komen aan de onderwijsbehoefte van goede rekenaars met de taxonomie van Bloom:

Kinderen leren op verschillende niveaus. Het is de kunst als leerkracht te proberen de kinderen op verschillende niveaus te bedienen. Zorgkinderen in de rekenles hebben we tegenwoordig goed in beeld en door de verlengde instructie kunnen we deze beter bedienen. De goede rekenaars heb je ook in beeld, maar wat je daar mee moet doen is en blijft lastig voor leerkrachten. Vaak wordt het gezocht in extra materiaal. Dat kan. Maar daar hebben deze kinderen dan weer extra instructie bij nodig. Dit kost tijd en dat heb je als leerkracht vaak niet. Eigenlijk gaat het er om dat je in het bij de convergente differentiatie meer handvatten moet hebben hoe je deze groep bij je instructieles kunt houden. Dit kan namelijk wel. Maar deze kinderen hebben bij de rekenles dan een ander soort opdracht nodig.

De laatste jaren komt er wat meer aandacht voor deze manier waarop dat kan. De taxonomie van Bloom is daar geschikt voor. Dit model werd in 1956 gepubliceerd door de Amerikaanse onderwijspsycholoog Benjamin Bloom. Hij gaat er vanuit dat je iets kunt begrijpen op verschillende niveaus. De vaardigheden zijn geordend in een opklimmende moeilijkheidsgraad. Iedere volgende begripsfase is ingewikkelder en omvat steeds fases. Voor we iets kunnen begrijpen moeten we het ons herinneren, voor we het toe kunnen passen moeten we het begrijpen, enzovoort.

De begripsniveaus zijn:

Kennis  (Je kunt je iets herinneren)

Inzicht (Je kunt informatie opdelen en de onderdelen met elkaar in verband brengen)
Toepassing  (Je kunt informatie gebruiken in een nieuwe situaties en een probleem oplossen)
Analyse  (Je kunt informatie opdelen en de onderdelen met elkaar in verband brengen)
Creatie (Je brengt onderdelen samen tot iets nieuws)
Evaluatie  (Je hebt een beargumenteerd oordeel en een standpunt)

In de jaren negentig heeft Lorin Andersom, een voormalige leerling van Bloom, de taxonomie herzien. Het meeste opmerkelijkste verschil met de oorspronkelijke taxonomie is het verwisselen van de hoogste denkniveaus. Je moet volgens hem eerst kunnen evalueren voor dat je zelf iets nieuws kan creëren (Anderson & Krathwohl, 2011). De niveau indeling ziet er nu als volgt uit:

Onthouden (Kennis, definieer, vertel, beschrijf, benoem, verzamel)
Begrijpen (Interpreteer, vat samen, beschrijf, maak een rangorde groepeer, leg verbanden)
Toepassen (Pas toe, demonsteer, illustreer, toon aan, los op verander, experimenteer, ontdek)
Analyseren (Splits, verdeel, verklaar, geef rangorde, vergelijk, verbindt)

Evalueren (Check voorspel, geef kritiek, experimenteer, besluit, overtuig, beveel aan, vat samen)
Creëren (Ontwerp, bouw, plan, produceer, vindt uit)

Sommige goede rekenaars hebben behoefte aan meer uitdaging, maar ook behoefte aan een andere manier van leren. Bv door bij opdrachten een beroep te doen op de hoogste 3 niveaus( het denken) van de taxonomie van Bloom kom je meer tegemoet aan de leerbehoefte van deze kinderen. Zie hier het onderstaand schema, waarin een opbouw van een vraagstelling wordt getoond.

                                                                     ©Suzanne Sjoers

Als leerkracht kun je nu met deze kennis op een eenvoudige wijze sommen soms zo aanpassen dat goede rekenaars worden uitgedaagd, terwijl ze meedoen bij de normale instructie! Op momenten dat het nodig is kun je kinderen toch in de groep en bij je eigen les houden. Het is geen oplossing, maar een manier tot differentie die tegemoet kan komen aan de onderwijsbehoefte van sterke rekenaars. Als je als leerkracht deze werkwijze onder de knie kunt krijgen is dit toepasbaar bij meer vakken. Dit artikel is bedoeld om je op het spoor te brengen van dit gedachtengoed. Wil je meer weten? Er zijn twee zeer lezenswaardige artikelen die het gebruik van de taxonomie van Bloom bij het rekenen nader uitwerken. Deze kun je via onderstaande link vinden.

Noot januari 2016: Susanne Sjoers heeft nog een artikel geschreven over sterke rekenaars. Ik heb daarover  een vervolg artikel geschreven. Klik hier voor dit artikel. 

Links:  Artikel Bartjens

Links: Handvatten voor sterke rekenaars