Automatiseren en memoriseren ( deel 5)

Dit vijfde artikel in deze reeks gaat in op de vraag hoe je als leerkracht zicht kunt houden op waar kinderen nu precies staan.

In het artikel uit Volgens Bartjens over Rekendrempels nemen( Danhof e.a. 2014) worden de profieltoetsen Rekenen besproken. Deze zijn ontwikkeld en gebruikt voor een onderzoek naar het ontstaan van rekenproblemen. En zijn geschikt om te onderzoeken hoe het er voor staat met het automatiseren.

Er wordt uitgegaan van  2 soorten toetsen:
1. screeningstoetsen die bestaan uit representatieve sommen op het niveau van de groepen 3 t/m 7 van het basisonderwijs
2. automatiseringstoetsen, waarmee de vlotte beschikbaarheid van de basiskennis voor het hoofdrekenen wordt getoetst

De screeningstoetsen brengen het kunnen oplossen van de sommen (we noemen dit ‘power’) in beeld, de automatiseringstoetsen zijn gericht op het kennen (‘speed’).

1.Power – de Screeningstoets – als aanvullend hulpmiddel voor de risicogroep. De screeningstoetsen bestaan uit representatieve sommen op het niveau van de groepen 3 tot en met 7 van het basisonderwijs. Ze kunnen aanvullend naast de methodetoetsen en de Cito-toetsen worden gebruikt. De screeningstoets biedt de leerkracht snel een systematisch beeld van achterstanden, hiaten en foutenpatronen. Op basis van het groepsoverzicht of de individuele Profielkaart kunnen nadere observaties en doelen voor herhaalde instructie en oefening worden gepland.

2 Speed – de Automatiseringstoetsen – preventieve functie voor de hele school. De automatiseringstoetsen, meten de vlotte beschikbaarheid van de basiskennis voor het hoofdrekenen. Deze toetsen vormen de kern van het programma. Ze geven de mogelijkheid automatiseringstekorten vroegtijdig te signaleren. Binnen dit project betekent automatiseren: meteen weten. Dit in tegenstelling tot in sommige andere publicaties waarbij ‘automatiseren’ slaat op ‘vlot kunnen uitrekenen’ en memoriseren op ‘meteen weten’. De automatiseringstoetsen (speedtoetsen) zijn eenvoudig af te nemen en verschaffen belangrijke informatie.

De ontwikkelaars van deze toetsen gaan er van uit rekenen stapelen is. Op een eigen profielkaart kan inzichtelijk worden gemaakt hoe de rekenmuur van het kind er voor staat.

Bron:
Danhof, e.a. 2014 Rekendrempels nemen: een goede basis voor het leren hoofdrekenen, Volgens Bartjens jaargang 34 2014/2015, pp 4 - 7
http://www.bareka.nl/  ( hier zijn de toetsen gratis te downloaden)